Rốn là vị trí chuyển chất dinh dưỡng và oxy từ mẹ qua bào thai giúp thai nhi phát triển. Sau khi sinh, rốn bị cắt và rụng sau khoảng 1 tuần và đây là phần thịt chết dễ bị nhiễm trùng nếu không được vệ sinh đúng. Hiểu được điều đó, proofitonline.com sẽ hướng dẫn các bậc phụ nữ cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh đúng cách.
I. Cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh khi chưa rụng
1. Các bước vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh
Thông thường, mẹ và bé đều ở thể trạng ổn định sau sinh 2-5 ngày và được bác sĩ cho xuất viện. Lúc này, việc vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh không còn do các bác sĩ, y tá thực hiện mà do mẹ hoặc người thân trực tiếp chăm sóc. Nếu không biết cách vệ sinh rốn cho bé, bạn có thể nhờ nhân viên y tế đến tận nhà để được hướng dẫn. Hoặc có thể tham khảo các cách vệ sinh rốn trẻ sơ sinh không bị rụng sau đây:
- Đầu tiên mẹ cần chuẩn bị sẵn dụng cụ để chăm sóc rốn cho bé: cồn 70 độ, bông vô trùng, gạc vô trùng. Những công cụ này rất dễ tìm và hiện có bán ở hầu hết các hiệu thuốc.
- Để vệ sinh rốn cho trẻ, mẹ cần rửa tay thật sạch bằng xà phòng và có thể rửa tay lại bằng cồn 70 độ. Sau đó, mẹ bắt đầu quan sát và kiểm tra rốn của trẻ xem có những dấu hiệu bất thường như cuống rốn mềm, chảy mủ, có mùi hôi, vùng da xung quanh tấy đỏ và sưng tấy…
- Lấy một miếng bông gòn tiệt trùng thấm vào. nhỏ nước muối sinh lý và xoa quanh rốn. Miếng bông đầu tiên sẽ được lau từ dưới rốn đến tận cuống rốn. Miếng bông tiếp theo sẽ dùng để lau rốn (nơi rốn tiếp xúc với da trên bụng).
- Sau đó, lau vùng da quanh rốn bằng một miếng bông khác. Để rốn trẻ khô tự nhiên sau khi lau, không băng bó cho trẻ.
2. Tần suất vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh
Trong trường hợp rốn chưa bị rụng, mẹ có thể rửa rốn cho trẻ sơ sinh mỗi ngày một lần. Trong 5-15 ngày tiếp theo, dây rốn của bé sẽ khô và rụng. Chú ý không để cuống rốn của trẻ tiếp xúc với nước tắm, nước xà phòng, vì như vậy sẽ kéo dài thời gian rốn khô và tăng nguy cơ nhiễm trùng rốn.
II. Cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh khi đã rụng
Khi rốn bị rụng có cần phải chăm sóc không? Câu trả lời là Có! 1 – 2 tuần sau khi chào đời, dây rốn của trẻ sơ sinh rụng đi, đồng nghĩa với việc chức năng của các mạch máu trong dây rốn đã được đóng lại. Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu mới bong ra, các mạch máu cuống rốn có thể là cửa ngõ để vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể bé. Vì vậy, vẫn rất cần giữ gìn vệ sinh rốn trong giai đoạn này.
Trong trường hợp dây rốn bị rụng, mẹ nên tiếp tục nhỏ nước muối sinh lý để giữ vệ sinh rốn cho bé. Đồng thời, tiếp tục hong khô rốn cho đến khi khô hẳn. Vệ sinh sau khi rốn rụng nên được thực hiện hàng ngày hoặc trong trường hợp có chất bẩn trên dây rốn sau khi bé đi tiêu.
Trong một số trường hợp, một số bé có thể gặp các vấn đề khác về rốn thay vì khô và rụng, bạn cần quan tâm và chú ý đến những vấn đề này.
III. Những lưu ý khi chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh
Trong quá trình vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh trước và sau khi rốn rụng, mẹ cần lưu ý những vấn đề sau:
- Mẹ nên cẩn thận khi mặc tã, mặc quần áo cho bé. Nhiều mẹ sử dụng những phương pháp rất chuẩn để vệ sinh rốn cho con. Tuy nhiên, khi mặc quần áo không cẩn thận, kéo tã hoặc quần gần dây rốn khiến dây rốn bị đứt và rụng một cách bất thường, dẫn đến nhiễm trùng rốn.
- Nếu thời tiết nóng nực, ngột ngạt, mẹ chỉ nên cho bé mặc tã, mặc quần áo rộng rãi để không khí lưu thông tốt nhất, giúp đẩy nhanh quá trình khô rốn.
Những điều không nên làm khi vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh:
- Khi rốn chưa rụng, mẹ không nên cho trẻ mặc quần áo quá chật.
- Khi tắm và vệ sinh, thay tã cho trẻ. Hạn chế tuyệt đối phân su và nước tiểu dính vào cuống rốn.
- Không kiểm tra hoặc cố gắng kéo dây rốn bằng tay; hoặc kéo dây rốn ngay cả khi nó chỉ được gắn một cách lỏng lẻo vào bụng của em bé.
- Bình thường sẽ có một ít máu khi dây rốn rụng. Các mẹ chỉ cần vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh đúng cách sau khi rụng, không cần bôi thuốc hay bôi thêm thuốc gì lên rốn cho trẻ.
IV. Khi nào rốn của trẻ sơ sinh gặp vấn đề?
Trong khi thay gạc, vệ sinh rốn và chăm sóc cho bé, bạn có thể thấy một số dấu hiệu bất thường ở rốn như:
- Rốn chảy ra dịch vàng, có mủ
- Rốn có mùi hôi từ rốn, vùng da quanh rốn tấy đỏ
- Trẻ sốt (38 độ C trở lên), bỏ bú, hôn mê, trương lực cơ kém
Đây là những dấu hiệu của nhiễm trùng rốn. Các bà mẹ không nên tự ý dùng thuốc, cần đưa ngay trẻ đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán, can thiệp và điều trị kịp thời.
Chăm sóc và vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh nghe có vẻ đơn giản nhưng điều quan trọng là hạn chế nhiễm trùng cho trẻ. Trên toàn cầu, ước tính có khoảng 4 triệu người chết mỗi năm trong vòng 4 tuần đầu tiên của cuộc đời. Trong số này, 1,5 triệu người chết vì nhiễm trùng. Tại Nigeria, nhiễm trùng rốn được báo cáo chiếm 10% đến 19% số ca nhập viện và ước tính khoảng 30-49% ca tử vong ở trẻ sơ sinh.
Với cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh được chúng tôi chia sẻ ở trên hy vọng các mẹ đã có thể yên tâm trong cách chăm sóc thiên thần nhỏ của mình nhé!